مدل توسعه کسب و کار فناوری مالی

بینش فناوری مالی، مدلی برای توسعه کسب و کار فناوری مالی

فناوران مالی زمانی بر توسعه محصولات مالی تمرکز داشتند اما با رشد تحول دیجیتالی و افزایش استفاده از فناوری‌های نوین به‌مرور این رویکرد تغییر کرد و حال آنها سعی در تغییر بازی بازیگران مالی دارند. این فناوران با رشد نیازهای مشتریان و با به‌کارگیری فناوری‌های نوین می‌توانند مطابق نیازهای مشتریان توسعه یابند. دلایل این توسعه را می‌توان در هفت دلیل زیر برشمرد:

۱. افزایش تمایزها: به‌صورت کلی در سال­‌های اخیر مدل­‌های کسب و کار در میان بخش‌­های مختلف مشتریان و فناوری­‌های مورد استفاده در آنها بسیار تفاوت کرده است و هیچ سرمایه‌­گذاری نمی­‌تواند همه­‌ی این تنوع را پوشش دهد. در نتیجه موسسات بزرگ قبلی در عمل تنها روی بخشی از این نیازها تمرکز کرده و سایر نیازها توسط بازیگران دیگر بر طرف می­‌شوند (اقیانوس قرمز گذشته صنعت مالی که بسیار محدود بوده است به چندین اقیانوس آبی و قرمز تبدیل شده و جایگاه­‌یابی در این بازار امری بسیار کلیدی شده است).

۲. حوزه‌­های پذیرش: در گذشته حوزه­‌های پذیرش فناوری مالی محدود به پرداخت و انتقال وجه بودند ولی امروز ده­‌ها حوزه را شامل می‌­شوند. برای نمونه:

• خرد (مدیریت مالی؛ وام­‌دهی و سرمایه­‌گذاری؛ پرداخت هوشمند؛ تجمیع­‌کننده‌­ها و...)
• مدیریت ثروت (پیشنهاد‌دهنده‌­های سرمایه­‌گذاری؛ سرمایه­‌گذاری اجتماعی؛ جمع­‌سپاری مالی و...)
• بیمه (بیمه هوشمند؛ بیمه شخصی­‌سازی شده؛ بیمه پیش‌گیرانه و...)
• کسب و کاری (مدیریت سرمایه­‌گذاری؛ مدیریت شبکه تامین/ توزیع؛ مدیریت هوشمند جریان نقدینگی و...)
• سرمایه­‌گذاری (مدیریت وثائق؛ تحلیل معاملات و...)
• عمومی (خدمات باز ؛ مبارزه با کلاه‌­برداری و...)

۳. بهبود شرایط مشارکت: بانک­‌ها تمایل زیادی به تجربه ارائه خدمات متمایز دیجیتالی دارند و درک کرده‌اند که به‌صورت متمرکز الزام توسعه ایجاد نمی‌­شود و فناوران مالی نیز تمایل به توسعه سریع دارند و متوجه شده‌­اند که این کار با همکاری موسسات بزرگ امکان‌­پذیر است؛ به همین دلیل به‌مرور تمایل آنها به مشارکت افزایش یافته است. این موضوع هم در لایه‌ی مدیریتی و هم در لایه‌ی عملیاتی توسعه یافته است (بانکداری باز و توسعه دانش مدیریت مشارکتی).

۴. ایجاد اکوسیستم­‌های دیجیتالی: در راستای توسعه مشارکت­‌ها؛ علاوه بر ایجاد شرکت­‌ها و مشارکت­‌های دو به دو میان فناوران و بازیگران مالی؛ ایجاد اکوسیستم­‌های در هم تنیده کسب و کاری در فناوری، مالی و یا سایر صنایع مکمل باعث رشد بیش­تر فناوری مالی شده است. این اکوسیستم­‌ها به‌جای تمرکز بر ارائه خطوط کسب و کاری؛ بر روی رفع نیازهای خاص مشتریان تمرکز دارند و برگرفته از درک مدیران اکوسیستم از موضوع اکوسیستم­‌ها هستند.

۵. تثبیت شدن فناوران مالی: به مرور نیاز به توسعه فناوران مالی باعث شده ادغام و تملیک در میان آنها زیادتر شود و به این ترتیب سازمان­‌های بزرگ و تخصصی فناوری مالی ایجاد می­‌شود که می‌­توانند بهتر مشارکت کنند و با هزینه کم­تر عملیات خود را انجام دهند.

۶. بهینه­ شدن ارزش­‌گذاری: یکی از مسائل در فناوری مالی ارزش­‌گذاری نامناسب است. حجیم شدن غیر واقعی آنها باعث شده است که رویکرد مناسبی به آنها وجود نداشته باشد ولی به‌مرور و طی چند سال اخیر (از حدود ۲۰۱۶)؛ این روند معکوس شده است و ارزش‌گذاری منطقی بر اساس روش‌های اقتصادی استاندارد مورد استفاده قرار می‌گیرد (به‌جای روش‌های مبتنی بر تعداد کاربر که معتقد بودند رشد در آینده و بر اساس کاربر تعیین می‌شود).

۷. بهبود شرایط قانون­‌گذاری: یکی از مسائلی که بازیگران فناوری مالی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند؛ بهبود شرایط قانون‌گذاری است که بایستی به آن به‌خوبی توجه شود. توسعه دانش قانون‌گذاری از جمله موضوعاتی است که باعث می‌شود رشد این صنعت افزایش یابد. ایجاد فضای پیش‌فعالی و پیش‌بینانه به‌جای رویکرد پاسخ‌محور و پیش‌گیرانه توسط بازیگران مختلف می‌تواند به ارتقای شرایط قانون‌گذاری نیز کمک نماید.

به این ترتیب می­‌توان مدل توسعه کسب و کار فناوری مالی را طراحی نمود که در کشور در اغلب موارد با کاستی مواجه است و روش بهینه حل این مسئله شاید بنیان این مدل باشد؛ بینش فناوری مالی که یکی از اهداف دانشی در مرکز نوآوری پل­‌وینو است.